Beyin Bedava

"Unuttuk mu?" Derken, Gerçekten Neleri Hatırlıyoruz? Tarihin Tozlu Rafları ve Siyasetin Aynası
Son günlerde sosyal medyada veya bazı köşe başlarında sıkça karşılaştığımız bir anlatı var: Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşundan itibaren süregelen "hain" bir siyasi kadronun, memleketin başına türlü belaları musallat ettiği ve tüm bu sorunların, ancak son dönemde "kahraman" bir kadro tarafından çözülmeye çalışıldığı...

Bu anlatı, özellikle Musul-Kerkük, Ege Adaları, yerli sanayi ve Güneydoğu'daki güvenlik sorunları gibi kritik tarihsel düğüm noktalarını hedef alıyor. Ancak meselenin özü, bu iddiaların ne kadarının tarihsel gerçeklerle, ne kadarının ise siyasi mitolojiyle örtüştüğüdür.

Basit bir yapay zekâ sorgulaması ya da tarihi kaynak taraması ile ulaşılabilecek veriler, öne sürülen bu "büyük resmin" çoğu zaman manipülatif ve eksik olduğunu ortaya koyar.

Tarihsel Gerçekler: Satılan Topraklar mı, Kaybedilen Savaşların Mirası mı?
Musul-Kerkük ve Ege Adaları
İddia edildiği gibi, CHP kadrolarının "Musul-Kerkük'ü İngilizlere sattığı" veya "Ege adalarını Yunan'a peşkeş çektiği" gibi bir durum söz konusu değildir. Bu toprak kayıplarının temeli, Osmanlı İmparatorluğu'nun Birinci Dünya Savaşı'ndan yenik çıkışına ve Lozan Antlaşması'ndaki ağır diplomatik mücadelelere dayanır.

Musul Meselesi: Lozan'da çözülemeyip Milletler Cemiyeti'ne bırakılmıştır. Türkiye Cumhuriyeti, 1926'daki Ankara Antlaşması ile Musul'u İngiliz mandasındaki Irak'a bırakmak zorunda kalmıştır. Bu karar, tamamen o dönemin uluslararası güç dengeleri ve savaş yorgunluğu altında alınmış, ülkenin daha fazla çatışmaya girmemek için attığı diplomatik bir adımdır. Bir "satış" değil, kaybedilmiş bir savaşın maliyeti ve zorunlu bir tavizdir.

Ege Adaları: Büyük çoğunluğu, Balkan Savaşları (1912-1913) sonrasında zaten kaybedilmişti. Lozan'da, bu adaların Türkiye'ye iadesi mümkün olmamıştır.

Yerli Sanayinin "Ortadan Kaldırılması" Miti
"1930'larda, 40'larda kurulan uçak ve otomobil sanayisinin CHP kadroları tarafından ortadan kaldırıldığı" iddiası da ciddi bir çarpıtmadır. Evet, Nuri Demirağ ve Vecihi Hürkuş gibi öncülerin girişimleri mevcuttur. Ancak bu girişimlerin akamete uğramasının tek nedeni siyasi sabotaj değil, aynı zamanda o dönemin sınırlı ekonomik imkânları, teknolojik altyapı yetersizliği ve İkinci Dünya Savaşı sonrası değişen küresel politikalardır. Örneğin, ABD'nin Marshall Yardımları ile savunma sanayi alanında Türkiye'ye hibe ettiği ekipmanlar, yerli üretimi ikinci plana atmıştır.

Güneydoğu'daki Güvenlik Sorunu: 100 Yıllık Bir Sorun mu?
Güneydoğu'daki güvenlik sorununun kökeni elbette eskiye dayanır, ancak terör örgütü PKK'nın yol kesip kimlik kontrolü yaptığı yıllar, bahsedilen 1930-1950'ler değil, 1980'lerin sonu ve 1990'lardır.

Bahsedilen "korkudan istifa eden memur" manzaraları, bu dönemin devlet otoritesinin zayıfladığı ve terörün tırmandığı acı bir gerçeğidir. Bu durumu sadece siyasi kadrolara yüklemek yerine, tüm ülkenin yaşadığı derin travma ve güvenlik zaafiyeti olarak görmek gerekir.

Unutmayalım ki, bu sorunların çözüm çabası sadece 2002 sonrası döneme ait değildir. Daha önceki hükümetler de bu sorunlarla mücadele etmiş, ancak küresel ve bölgesel dinamiklerin karmaşıklığı nedeniyle kalıcı bir çözüm üretmekte zorlanılmıştır.

? Sonuç: Körlük mü, Bilinçli Bir Tercih mi?
"Ne çabuk unuttuk," diyerek yapılan bu çıkış, aslında tarihsel gerçekleri unutturma çabasının ta kendisi olabilir. Bir konuyu anlamak için gerekli olan, bir köşe yazarının duygusal ve tek taraflı ithamlarına inanmak değil, soğukkanlı bir tarih okuması yapmaktır.

Eğer bir kişi, basit bir arama motoru veya güvenilir bir tarih kaynağı kullanarak bu verileri kontrol etme zahmetine katlanmıyorsa, bu durum ne "körlük," ne de "aptallık"tır. Bu, olsa olsa bilinçli bir tercihtir, nankörlüktür: gerçeği arama zahmetinden kaçınarak, kolayına kaçan siyasi bir anlatıya sarılma tercihi.

Tarih, siyasi argümanlara malzeme sağlayan bir depo değil, geçmişten ders almamızı sağlayan karmaşık bir laboratuvardır. Tek bir partiyi yüz yıl boyunca süren tüm olumsuzlukların faili ilan etmek, siyaseten kolaycı bir retorik olabilir; ancak tarihsel dürüstlükten uzaktır.

Okur olarak görevimiz, fesli bir tipin uydurduğu tarih kadari, tek taraflı medya haberleri kadar, yerel ve siyasi güdümlü anlatılara da eleştirel bir gözle bakmak, gerçeğe ulaşmak için teknolojik imkânlarımızı kullanmak ve en önemlisi sorgulamaktır. beyin bedava, inanın kullanmakta zor değil.