Gezi.. Davulcu.. Seçim.. Şehitler..

Asker fotoğrafı; ayaktakiler.. Şerafettin Özbostancı, Tahsin Önal, Zekai Güneykaya..

       Gezi.. Davulcu.. Seçim.. Şehitler..
       Kapı önlerinde binek taşları olan Arnavut kaldırımlı sokaklar.. Beli bükülmüş, sıvaları dökülmüş evler.. Kararmış taşlarında bin bir anı olan sokak çeşmeleri.. Ve üç ev aşağıda rahmetli Dilber hanım.. Bir resmi olacaktı, sabahtan beri onu arıyorum..
* * *
       'Şu binadan bir çıksam hıçkıra hıçkıra ağlıycam' diyen bir hanımın fotoğrafı olacaktı onu arıyorum.. çocuklarının elini sımsıkı tutarken yakınlarına; 'beni unutmayın' diyen yalvaran gözlerle.. Delirecem! yok fotoğraf.. Yer; Yayla Pastanesi, Şehir Sineması'nın karşısı.. Bursalı Kahya'nın 'Ankara yolcusu kalmasıııınnn..! sesi, fonda.. Hımmmm dediğim, 'Ankara'ya gidiyor bunlar..'
* * *
       Daha hayattayken yürek burkan bir veda.. Bir kaç cümlenin içinde saklı acılar.. İçlerinde bulundum, yakından tanıdığım insanlar var biliyorum; her dilde her coğrafyada göz yaşlarının dili aynı.. Duaların dili de öyle.. Bir şarkı var, tam 12 den vuran.. Tam o satırda takılırım hep.. Dualar hangi dildendir? diye soran satıra..
*
     Şu göğsüm yırtılıp baksan, dikenler aynı güldendir
     Şikayet bilmeyen kalbim kanar hep aynı eldendir
     Bu dertten kurtulan yok mu dualar hangi dildendir
      Şikâyet bilmeyen kalbim kanar hep aynı eldendir..
*
      GEZİ..
      Kız Enstitüsü hocalarının Düzce gezisi vardı 60'lı yıllarda.. Sacit ve Nermin Taşkan, Ayla Tekindor, Aysel Önal, Gülsen Erküçük, Nebahat Samur, Meral Çitici Hocanımlar'ın katıldığı gezi.. Fotoğrafını da paylaşmıştık hatırlarsınız..
* * *
     Bir başka gezi daha vardı.. Halit Bayındır, rahmetli Rıdvan İlhan, Mehmet Yalçın, Ağaççılarlı Salih Özkan, Radyocu Ferit abi, Ahmet Sarıkaya, demirci makascı ustası İsmail Usta, Laz Cemal, Helvacı Hamit Şanver'in damadı terzi Mehmet'in katıldığı Brüksel gezisi.. O fotoğrafı da koymuştuk buraya..
* * *
       Anlatan arkadaşın yalancısıyım, o gezilerin en ses getireni en 'baba'sı Balıkesir gezisiymiş.. Başlarına gelmeyen kalmamış o geziye katılanların.. Tek tek, isim isim baktığınızda çok güçlü çok renkli bir kadro.. ama Tayfun Talipoğlu'nun deyimiyle "yollar uzun, memleket şartları da çetin..'
* * *
      'İki otobüsle çıktık' diyor arkadaş 'kar, kış demeden gidiyoruz.. Keskin virajları olan tehlikeli bir yoldan sonra bir dağın tepesinde kaldık.. Bir de tipi var ki sorma.. Dağdan garip sesler gelmeye başlayınca bi korku sardı bizi.. 'İlerde 'Çömlek otel' var, oraya bir atabilsek kendimizi..
* * *
       Arkamızdan gelen otobüsün kara saplandığı, kaplumbağa gibi ters döndüğü haberi gelince şafak attı bizde.. Muzaffer Işın, Turgut Hitit, Foto Tevfik Abi otobüsü aramaya çıktılar.. 'ulan' diyoruz 'nereye düştük biz.. Tatile çıkalım dedik daha yarı yolda çanak çömlek patladı.. Balıkesir'de 'Çömlek Otel'de sona erdi hayallerimiz..' Arkadaş 'çanak çömlek patladı' dedi ya, zor tutuyorum kendimi.. 'Oyunbozan götü borazan' vardı bir de, o geliyor aklıma..
* * *
      DAVULCU..
      Geçenlerde Ud'çu Seher Hanım için 'Udi şantöz' diye yazınca hemen itiraz gelmişti.. Bir arkadaş 'madem öyle, ramazan davulcusu Hakkı dayı için de 'Baterist Hakkı bey' yazarsın artık' demişti.. Bu defa da başka bir arkadaş Yazdıklarınız yanlış diye aradı.. Onun demesine göre Hakkı dayı 60 yaşından sonra gitmiş askere..
* * *
      'Alaya erzak taşıyan bir pikap getirdi Hakkı dayıyı' diyor bu arkadaş.. Baktık arka koltukta oturan yaşlı başlı biri var, gıcır gıcır kamuflajlı bir adam.."Bu yaşta olsa olsa yüksek rütbeli biridir" deyip ayağa kalktık.. Çevreden bir kaç asker de bizi görünce hazırola geçtiler..' Aracın şoförü yanımıza gelip 'Amca Bolu'dan geldi' deyince işin aslı anlaşıldı.. 'İçtimaya çıkmayacak, kamuflaj ve bot giymeyecek.. Çimenleri sulayacak, mutfakta, kantinde ufak tefek işlere bakacak.. 'Yarın başçavuş geldiğinde de anlatacak zaten size..'
* * *
      Telefondaki arkadaş; Hakkı Dayı'nın 'asker kaçağı' durumuna düşmesi de büyük ihtimalle yanlışlıkla olmuştur diyor.. 'Ya hava değişiminde, ya da dağıtım sırasında askerlik bitti zannedip dönmüştür Bolu'ya.. 'Çok ilginç, ne gördük ne işittik böyle bir şey.. 'Akpınar işleri masası' na, Atilla Önal Abi'ye başvurmak lazım.. Muhtemelen o biliyordur konuyu..

        SEÇİM..
        Yine film'i başa sardık.. Yine partiler sahnelere çıkacak, yine bayrakları flamaları kapıp sokaklara döküleceğiz.. Yine yapraklar rüzgarların peşi sıra gidecek.. Hahahaha.. Biz seçim havalarına girdik bile burada; vallaha.. Taa nerelere gittik.. Bolu'daki Demokrat kahve'yi bile konuştuk.. Bizim kuşağın, hatta bizden evvelkilerin sokak ve kahve kültürü edindiği yerlerdi oralar.. 1960 öncesi ve sonrasının buluşma noktaları.. Orta yaşın üstündekiler için Tos Ahmet'in kahvesi, gençler için Demokrat kahve.. Celal Çavuş'un üç katlı ahşap binasının altı yani..
* * *
       En üst katta da Demokrat Parti İl teşkilatı vardı zaten.. Servet Ayhan Abi'yi konuştuk.. Rahmetli sandalyeleri çıkartır, masaları kapının önüne dizer, omzunda peşkir döner de döner.. Adı Hilmi olan yaşlıca bir garson da vardı galiba..1960 İhtilali'nde Demokrat Parti tabelasının bir indirilişi vardı binadan; İndirip tekmelenişi.. Neyse..! Buralara girmeyecekmişiz.. Arkadaşlar yan taraftan uyarıyor.. O binanın asıl sahibi Celal Çavuş'muş (Bakkalbaşı) Bolu'dan İstanbul'a giden ilk dericilerden.. Doğru hakkaten.. Celal Çavuş ve oğlu İlhami Bakkalbaşı vardı.. Başka Bolulu debbağlar da vardı tabii..
* * *
       Gerçekten bu konu daha önce nasıl aklımıza gelmedi.. Önümüzdeki günlerde bununla ilgili bir şeyler yazmalı.. Bugün Cumhur Bandakçıoğlu'nun yazısında gördüm; Cumhuriyet Caddesi'ndeki parktan bahsediyordu, daha doğrusu parkın yok edilişinden.. Dediğim gibi bir gün oturup bu konuyu yazmak lazım.. Eskiden aynı yerde mahalleye ismini veren tabakhanenin olduğunu falan..
* * *
      Şu anda stüdyo karıştı..! Stüdyo'da gergin anlar..! İstanbul'a ilk giden dericinin Celal Çavuş olmadığını söylüyor arkadaşlar; İlk defa Ömer Ergül ve soyadı Cihan olan kardeşler gitmiş.. Benim fikrim yok..Kim güçlüyse o tarafı tutuyorum ben.. Kimin pazu'su kuvvetliyse..
* * *
      ŞEHİTLER..
      Aşağıdaki sayıları; şehit sayılarının illere göre dağılımını veren bir siteden aldım (1nci dünya savaşı dahil değil) Rakamlar oldukça manidar.. Ben Türkiye'nin en çok şehit veren 3ncü ili olayım, İstanbul (179) İzmir (59) Adana (365) Bursa (351)Kayseri (264) şehit verirken sen kalk bana "Safranbolu, Kastamonu bilmem ne Bolu" de. (412) şehitle Antep'e Gazi ünvanı ver, Urfaya (51) şehitle Şanlı ünvanı (150) şehitle Maraş'a Kahraman ünvanı ver"
* * *
       İllerin kurtuluş savaşında kaç şehit verdiği ortada hacım.. Sen hala 'ciddi olamazsın' diyorsun.. Tablo aşağıda.. Adam 'Gasdamonu, Safranbolu' der demez daya burnuna.. Lan senin Gasdamonu dediğin yer 758 şehit vermiş be..! Ankaradan sonra ikinci.. Bolu desen Denizli ile en çok şehit veren 3ncü il.. 541 şehidi var Bolu'nun..
* * *
       Balkan Harbinde Çonkra Bağlarında savaşan Bolu Taburu var.. Aceleyle Bolu'da kurulup savaşa gönderilmiş bu tabur.. Çoğunun üzerinde sivil elbiseler.. Başlarında üsteğmen deli Fikri ile Teğmen deli Refik.. Bolu Taburundan siperlerde olan yirmi kişi kalabilmiş.. Bir bölük asker bu, boru değil.. Yani hemşerim, anlatamamışız.. Nazım 'Dilim varmıyor ama' diyordu 'senin de suçun var bunda, benim de' Melih Cevdet Anday'da 'telgrafhane' şiirinde 'uyumayacaksın' diyor;
*
     Sen şimdi ıssız bir telgrafhane gibisin,
     Durmadan sesler alacak,
     Sesler vereceksin..
     Uyuyamayacaksın..
*
      Hoşça kalın.. Kendinize iyi bakın..
* * *
       KURTULUŞ SAVAŞINDA İLLERE GÖRE VERİLEN ŞEHİT SAYISI.. (1nci dünya savaşı ve Çanakkale hariç)
       'Adana (365), Adıyaman (20), Afyon (425), Ağrı (1), Aksaray (133), Amasya (261) Ankara (913), Antalya (339), Ardahan (22), Artvin (26), Aydın (204), Balıkesir (40),Bartın (143),Bilecik (192), Bayburt (18), Bingöl (3), Bitlis (10) Bolu (541, Burdur (157), Bursa (351), Çanakkale (28), Çankırı (334), Çorum (526), Denizli (541), Diyarbakır (44), Edirne (11), Elazığ (55), Erzincan (40),Erzurum (108), Eskişehir (289), Gaziantep (412), Giresun (324), Gümüşhane (40), Hakkari (0), Hatay (3), Isparta (293), İçel-Mersin (405), İstanbul (179), İzmir (59), Kahramanmaraş (150), Karaman (182),Kars (13), Kastamonu (758), Kayseri (264), Kırıkkale (114), Kırklareli (8), Kırşehir (171), Kocaeli (203), Konya (780), Kütahya (228), Malatya (33), Manisa (51), Mardin (13), Muğla (208), Muş (5), Nevşehir (216), Niğde (201), Ordu (434), Rize (48), Sakarya (295), Samsun (405), Siirt (3), Sinop (399), Sivas (307), Şanlıurfa (51), Tekirdağ (6), Tokat (340), Trabzon (251), Uşak (25), Van (10), Yozgat (351), Zonguldak (358)'