Bolu Kent Arşivi

?Geçmiş? bir anlamda bizim ?gölgemiz? gibidir ve hayatta olduğumuz süre içinde bizi ?asla? bırakmaz. Bizi biz yapan ?an, an biriken? geçmişimizdir. Herhangi bir sebeple hafızamızı yitirsek, ne kadar zor bir duruma düşeriz. Eğer hafızamız olmasaydı bir problemi çözerken veya bir iş yapmaya karar verirken hep ?yeniden, sıfırdan? başlamak zorunda kalırdık.

Bir milletin var olduğu andan itibaren ürettiği değerler, tarihi ve kültürü onun hafızasını oluşturur. Tarihci Arthur Link şöyle diyor ( Tarih Vakfı Yurt Yayınları- Yanıbaşımızdaki Tarih ) ; ? İnsanoğlunun ilkel vahşi durumundan çıkabilmesini sağlayan en önemli özellik onun bir ?HAFIZA? ya sahip olması idi. Bilgiler ilk zamanlar ?sözlü gelenekle? sonradan gelenlere aktarılmış, böylece edinilen ?tecrübeler? kaybolup gitmemişti. Toplum karmaşıklaştıkça, toplumsal hafıza da önceden olanların hatırlanmasının ötesinde işlevler kazandı. Artık günümüzde tarihsel bilginin iletim araçları da ?öykü anlatmaktan yazılı kayıtlara, maddi nesnelere, fotoğraflara ve geçmiş hakkında bilgi taşıyan diğer araçlara? doğru bir genişleme gösterdi

* * *

Hızla değişen bir hayat içerisindeyiz ve çeşitli nedenlerle ?tarihi belgeler, nesneler, fotoğraflar, objeler? günden güne kaybolup gitmektedir. Bir vakitler Ankara?da bir hemşehrimiz vefat ettikten sonra mirasçıları çuvallar dolusu eski kitaplarını, gazete-dergi koleksiyonlarını, kalorifer kazanında yakmışlar, bu çuvallardan düşen el yazması da şair ?Geredeli Figâni ? ye ait imiş. Bu nüsha tesadüfen bir araştırmacının (Hayrettin İlgin) eline geçmiş, kendisi de bunu yayımlamıştır. Böylece bir divan şairi unutulmaktan kurtulmuştur. Bu ve buna benzer olaylarda kim bilir nice kıymetli tarihi belge duman olup gitmiştir.!

Sizlerin de değerini bilmeden bir çırpıda attığınız bir şeyler elbette vardır.

Bütün bu kaybolanlar veya çeşitli nedenlerle yitirdiklerimiz maalesef aslında ?hafızamızın? bir parçası, bir anlamda bizim geçmişimizdir.

Bu durumun önüne az da olsa geçmede kullanılacak çalışmalardan biri de ? yanı başımızdaki tarih? ile ilgilenmemizden geçiyor. Yani önce ?en yakın? çevremizi iyi tanıyacağız.

Şunu iyi bilmeliyiz ki;

? Tanıyamazsak sevemeyiz, sevemezsek sahiplenemeyiz?.

* * *

İşte ? kent tarihçiliği ? yakın çevremizi tanımamızda bize yardım etmekte ve bizim geçmişimizle daha ?ilgili?, daha ?meraklı? olmamızı sağlamaktadır. 20. yüzyılda batıda gelişmeye başlayan kent tarihçiliği, yurdumuzda da yeni yeni ilgi görmeye başlamıştır. Bazı şehirlerimizde de yakın zamanlarda ?Kent Tarihi Müzeleri? açılmaya başlamıştır. Bir çoğu da hazırlık yapmaktadır.

. Şehrimizde de böyle bir çalışma yapılabilir. Bunun için önce Bolu ile ilgili mevcut belge, bilgi ne varsa hepsinin toplanacağı bir ?merkez? oluşturmalıyız. Ben buna ?kent arşivi? diyorum. Bu kent arşivi bir bakıma Bolu'nun hafızası olacaktır. Eğer bunu becerebilirsek Bolu için çok faydalı bir iş yapmış oluruz

Ben bu konuyla ilgili önerilerimi şöyle sıralayabilirim;

1 - Kent Arşivi oluşturmak için uygun bir ?mekâna? ihtiyaç vardır.

2- ?Bolu ile ilgili? her türlü yayımlanmış ve yayımlanmamış belgeler burada toplanmalıdır. Bunlar neler olabilir;

- Kitaplar, ,yüksek lisans ve doktora tezleri makaleler, mahalli gazete koleksiyonları, dergiler, ephemera, haritalar, yıllıklar, afişler, kişisel arşiv ve koleksiyonlar, eski ve yeni fotoğraflar, digital kayıtlar, çeşitli objeler vb.

Böyle bir yapı oluşturabilirsek birçok hemşehrimiz ?Bolu Kent Arşivi?ne elindeki belgeleri veya kopyalarını ulaştıracak, böylece arşiv ?bağışlarla? günden güne zenginleşecektir. Günümüz teknolojisi arşiv çalışmaları için büyük imkânlar sağlamaktadır.

Bugün, dünün devamıdır ve biz bu ?süreklilik? içinde kendimizi tanımlayabiliyoruz. ?kent arşivleri? ve ?kent tarihi müzeleri? işte bu sürekliliği devam ettirmede büyük katkı sağlamaktadır.

Yapılacak çalışma çok zor değildir.

Bolu'yu sevenler, kültürümüzü, değerlerimizi yaşatmak isteyenler, işin ?ciddiyetini? kavrayanlar bu çağrımıza ?ses? vermelidir.